به همت دانشکده زن و خانواده، کرسی علمی ترویجی برگزار گردید.
به همت دانشکده زن و خانواده، در روز چهارشنبه مورخ 1401/3/25 کرسی علمی ترویجی با موضوع «تحلیل فقهی حقوقی ازدواج فرزندخوانده با سرپرست در بستر مذاق شارع و روح حاکم بر قوانین» در سالن شهید صدر دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.
در ابتدای جلسه دکتر خوش‌صورت ریاست دانشکده در بیان تاریخچه ازدواج فرزندخوانده با سرپرست خانواده در فقه و قوانین جمهوری اسلامی ایران به تبصره ماده 26 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بد سرپرست اشاره کردند که این ازدواج را به‌جز مواردی که دادگاه صالح پس از اخذ نظر مشورتی سازمان بهزیستی به مصلحت کودک می‌داند ممنوع اعلام کرده است. ایشان به سه دلیل شناور بودن مفهوم مصلحت، مخالفت ازدواج بااخلاق حسنه و نظم عمومی جامعه این تبصره را نقد کرده و با بررسی مجموعه‌ای از امارات مانند کراهت ازدواج مرد با قابله، چرایی محرمیت حاصل از رضاع و محرمیت ربیبه به شوهر مادر ورود حاکمیت به این حوزه را ضروری دانستند. ورود حاکمیت نیز نه صرفاً به‌عنوان حکم حکومتی بلکه به‌عنوان ولی کسی که ولی ندارد می‌تواند در زمان سپردن کودک به خانواده جدید شروطی را تعیین نماید که مصلحت کودک در نظر گرفته شود.
بررسی تطبیقی قانون ازدواج فرزند خانواده با سرپرست در کشورهای مختلف اسلامی و غیر آن بخش دیگر ارائه دکتر خوش‌صورت بود.
در ادامه آیت‌الله حبیبی تبار عضو هیئت‌علمی جامعه المصطفی با بیان حرمت اتفاقی تبنّی در فقه ازدواج فرزندخوانده با سرپرست را به‌حکم اولی حرام دانستند و تنها ورود حاکمیت با عنوان حکم حکومتی را راه سامان‌دهی این مسئله عنوان کردند که در نظریه‌های مختلف فقهی نیز محدوده و شرایط ورود حاکمیت متفاوت است. همچنین ورود حاکمیت به‌عنوان ولی را نیز منتفی دانستند چراکه هنگام ازدواج ممکن است دختر نیاز به ولی نداشته باشد یا ازدواج پسر موضوع باشد که نیاز به اذن ولی ندارد. دکتر دهقانی نیا معاون قضایی رئیس‌کل دادگاه‌های عمومی و انقلاب طرح فرزندخواندگی ذیل تبنی را در فقه و حقوق درست ندانست و این دو موضوع را متباین از یکدیگر تلقی کردند. در ادامه ایشان با مروری بر ادله حرمت تبنی آن ادله را صرفاً ناظر به حلیّت ازدواج با همسر سابق فرزندخوانده دانستند نه اطلاقی که از آن حلیّت ازدواج سرپرست با فرزندخوانده به دست آید. همچنان اطلاق ادله حلیّت ازدواج را منصرف از این مورد دانستند.
سرکار خانم دکتر خوش‌صورت در پاسخ به آیت‌الله حبیبی تبار مراد از ورود حاکمیت به‌عنوان ولی را نه در ازدواج و بلکه در هنگام اعطای سرپرستی کودک دانستند و همچنین در موافقت با دکتر دهقانی نیا موضوع تبنی را با موضوع فرزندخواندگی متباین دانستند. همچنین در نوبت دوم با تفصیل بیشتری ادله ناظر به فهم مذاق شارع را به بحث گذاشتند. در نوبت دوم بحثی علمی بین آیت‌الله حبیبی تبار و دکتر دهقان نیا طرح گردید درباره اطلاق و انصراف ادله مطلق حلیّت ازدواج و شمول آن نسبت به ازدواج سرپرست با فرزندخوانده. اهمیت این بحث ازاین‌جهت است که اگر حکم اولی این موضوع حرمت باشد ادله لازم است قوت کافی برای اخراج این موضوع از حکم حرمت را داشته باشند ولی اگر حکم اولی این ازدواج حرمت نباشد ادله کافی است که حکمی را چه حرمت و چه حلیّت برای این موضوع ثابت نماید و بار خروج از حکمت حرمت اولیه بر دوش ادله نیست.
جهت مشاهده کلیپ کرسی علمی ترویجی روی عکس زیر کلیک کنید
جهت استماع صوت کرسی علمی ترویجی روی عکس زیر کلیک کنید
|
|
دانشکده ها دانشکده شیعه شناسی |
خدمات فناوری اطلاعات سامانه جامع آموزش |
بیانیه رسالت دانشگاه ادیان و مذاهب، نخستین دانشگاه تخصصی ادیان و مذاهب در ایران، برخاسته از حوزه علمیه، ضمن شناخت ادیان و مذاهب و تعامل و گفت و گو با پیروان آنها با تکیه بر مشترکات، در جهت همبستگی انسانی، تقویت صلح، کاهش آلام بشری، گسترش معنویت و اخلاق و معرفی عالمانه اسلام بر اساس آموزه های اهل بیت علیهم السلام به پژوهش و تربیت نیروی انسانی متخصص اقدام می نماید. |
